Ik denk dat planten in huis niet meer zo hip zijn geweest sinds de jaren zeventig. Wie heeft er geen verzameling in huis? Wij wel! Het is hier een gezellige groene boel en af en toe smokkel ik een nieuwe naar binnen (muhaha).

Planten worden vaak als duurzaam gezien. Ze zetten immer CO2 om in zuurstof en sommige slaan zelfs gifstoffen uit bijvoorbeeld fijnstof op in hun wortels. Ook worden insecten en vlinders nogal vrolijk van veel bloemen in jouw tuin of op het balkon.

Toch hebben planten ook hun impact: het vraagt veel energie en water om ze op te kweken. Als je echt duurzaam om wilt gaan met je planten, kun je daarom op de volgende aspecten letten.

De aanschaf

Heb je er wel eens bij stilgestaan waar jij je planten vandaan haalt? Ik geef meteen toe dat de mijne meestal gewoon uit de winkel of een tuincentrum komen. Dat kan ook anders en bovendien een stuk duurzamer.

Tweedehands planten

Op steeds meer plaatsen duiken plantenasiels op. Daar kunnen thuisloze planten heengebracht worden en kun je zelf een plant op komen halen om een nieuw thuis te geven. Adopt, don’t shop! Op Voor de Wereld van Morgen vind je een overzicht van plantenasiels.

Asiels voor planten werken eigenlijk altijd met vrijwilligers, die de ingebrachte planten met liefde verzorgen en oppeppen. Daarom wordt vaak een kleine bijdrage gevraagd om die verzorging te bekostigen.

Stekjes

Stekjes zijn leuk om met vrienden of buren wisselen en zo nieuwe planten op te kweken. Het internet staat vol met stekinstructies, het is namelijk wel slim om je eerst even te verdiepen. Anders heb je kans dat je je plant juist de vernieling in helpt. Ik ben zelf geen stekjesheld, maar het lukt me gelukkig wel steeds beter om die van anderen in leven te houden.

Wist je dat er ook stekjesruilbeurzen (op allerlei schaal) bestaan? Zeker in de lente worden die vaak georganiseerd. Hier in Leiden organiseert Plantenwinkel Salie er soms één. Zo leuk! En ook volkstuinen, botanische tuinen en tuincentra hebben wel eens een stekjesruil op het programma staan. En ook op Facebook zijn er groepen waar stekjes worden uitgewisseld.

Duurzaam gekweekte planten

Er bestaat een duurzaamheidskeurmerk voor planten, met verschillende gradaties. Er worden dan in verhouding minder gifstoffen, water en energie gebruikt. Bedenk wel: het is altijd relatief en in het opkweken van een plant gaat altijd energie zitten. Het is dus altijd goed om zorgvuldig over je aanschaf na te denken.

Biologisch

Biologisch gekweekte kamerplanten – waarbij geen chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt – heb ik nog niet kunnen ontdekken. Het is n elk geval een aanrader om eens te googelen op biologisch kwekers in je buurt, misschien dat die je kunnen helpen. Aanvullende tips zijn welkom!

Wel zijn er biologische bloemen, bloembollen en bloemzaadjes te koop. Baza seeds – mini-tuintjes in gereyclede theezakken – en Bag to Nature-zaadjes – ontwikkeld door Natuurmonumenten – zijn aanraders als je zelf kruiden, groenten of bloemen wilt kweken in je keuken. Ook Dille & Kamille heeft een verzameling duurzame zaadjes en zelfs bij Intratruin duiken ze langzamerhand op.

Ogreen

Alle kwekers waarmee plantenfirma Ogreen werkt, hebben minstens het MPS-A certificaat (waarbij A+ het strengst is en B en C minder duurzaam. Dit keurmerk heeft betrekking op chemische bestrijdingsmiddelen, mest, energie en afval. Om het A-certifiaat te halen moet je héél spaarzaam zijn met chemische bestrijdingsmiddelen, maar verboden zijn ze niet. Ogreen ging uitgebreid in op mijn vragen en ook op de website is veel info te vinden. Goed bezig!

Fair Flora

Een tof bedrijf dat hoge eisen stelt aan hun kwekers, met name qua eerlijke arbedsvoorwaarden. Je kunt naar alle kwekers doorklikken en zien welke certificering ze hebben. Misschien kan het allemaal nog beter en duurzamer, maar het begin is er er de transparantie waardeer ik enorm.

Duurzame plantensoorten

Voor alles wat je koopt, geldt: hoe langer je ermee doet, hoe duurzamer. Kies daarom voor planten die passen bij de omstandigheden waar je ze in plaatst, maar vooral bij jouw mate van groene vingers.

Makkelijke planten

Natuurlijk kunnen planten een keer dood gaan, maar als je nog niet zo ervaren bent met planten, kun je waarschijnlijk beter makkelijk beginnen. Echte toppers zijn:

• Sanseveria/vrouwentongen: een taaie jongen, doet het prima bij ééns per maand een beetje water en kan flink groot worden.
• Epipremnum (hangplant): groeit snel, waardoor je snel veel lol hebt aan je plant.
• Cactus: de klassieker onder de ‘makkelijke planten’, maar zorg wel dat je hem niet verzuipt. Dan gaat hij schimmelen en is het snel afgelopen.
• Hedera (hangplant): nog zo’n leuke hang- of eigenlijk klimplant. Deze klimopachtige doet het zowel binnen- als buiten goed en wordt gegarandeerd een joekel.

• 

• 

Duurzame plantenverzorging

Hoe je je planten verzorgt is nogal belangrijk voor de levensduur en daarmee voor de duurzaamheid. Bovendien kun je makkelijk zelf verzorgingsmiddelen maken.

Goed advies

Laat je in elk geval goed informeren over de plant. Daarom kan het een aanrader te zijn om planten bij een speciaalzaak te kopen in plaats van bij bijvoorbeeld de supermarkt.

Verder is 123planten.nl voor mij dé plaats voor planteninformatie. Niet omdat ze duurzame planten verkopen, maar omdat je er voor bijna elke kamerplant uitgebreide verzorgingsinformatie kunt vinden. Heel handig als jouw groene vriend er slapjes bijhangt, geel wordt of ongewenste beestjes heeft.

Duurzame verzorgingsmiddelen voor planten

Grappig genoeg kun je een massa oppepmiddeltjes voor je planten maken met niet veel meer dan een paar bananenschillen. Die zitten namelijk vol kalium en fosfor en daar zijn je planten dol op.

• Plantenvoeding: laat een pot met bananenschillen bananenschillen 48 uur in een afgesloten pot met water staan. Haal de schillen er vervolgens uit. Leng het bananenwater aan met gewoon water (verhouding 1:5) en geef dit maximaal een keer per maand aan je plantjes.
• Glansmiddel: zijn de bladeren van je plant wat dof? Wrijf ze af met de binnenkant van een bananenschil en ze gaan weer glanzen.
• Anti-bladluis: bladluizen haten bananen. Stop kleine stukjes bananenschil onder de aarde en ze zullen vertrekken. Ik spoel planten met bladhuis ook vaak eerst af met koud water, gewoon onder de douche.
• Extra tip: als je even bananenschillen moet sparen, kun je ze gewoon in een bakje in de vriezer bewaren tot gebruik.

Eet je nooit bananen? Bij steeds meer tuincentra is ook biologische plantenvoeding en potgrond te koop. Ook bij Albert Heijn zag ik biologische potgrond liggen van de week.

Duurzame plantenpotten

• Koop tweedehands: als kringloopwinkels en Marktplaats ergens vol mee staan, zijn het wel plantenpotten. De keuze is enorm, al moet ik zeggen dat grote potten vaak schaarser zijn.
• Wees creatief: Als ik geen geschikte pot kan vinden, treedt dit plan in werking. Een plant hoeft niet altijd in een pot te staan. Een flinke mand kan ook leuk zijn, of zet de binnenpot op een bord met een rechtopstaand stuk zeil of stevige stof eromheen. Voor kleine planten of bolletjes vind ik oude kopjes of lege glazen potten heel leuk.
• Bewaar: plant dood? Bewaar de binnenpot. Daar kun je later weer stekjes in opkweken of zo nodig een plant in verpotten. Je kunt ze makkelijk in elkaar stapelen, dus ze nemen weinig ruimte in. Of vraag of het plaatselijke plantenasiel er nog iets aan heeft!
• Afbreekbaar: in de winkel waar ik werk (WAAR Leiden, kom een keer langs) hebben we voorraadpotten van olifantsgras, die ook prima als plantenpot kunnen dienen. Olifantsgras groeit gewoon in Nederland, op de koude grond en zonder pesticiden. De potten zijn zelfs volledig composteerbaar(maar breken echt niet zomaar af als je er een plantje in zet). Superhandig als je ze ooit zat bent, al gebeurt dat vast niet snel.
  

Ga voor duurzame planten

Zelf kan ik mijn omgang met planten nog best een beetje vergroenen en ik hoop jullie te kunnen inspireren hetzelfde te doen. Intussen zijn we bijvoorbeeld ook bezig om ons balkon (dat we vorige jaar een tweedehands make-over gaven) helemaal klaar voor de zomer te maken.

Daarvoor zijn we ons nu aan het verdiepen in planten die aantrekkelijk zijn voor insecten en hebben we biologische bloemen gezaaid die nu langzaam op beginnen te komen. Wie weet kan ik binnenkort ook onze eigen kennis over een insectenvriendelijk balkon met jullie delen. Wordt vervolgd!