10 Vragen die ik mezelf stel voor ik een kledingstuk koop

Het kopen van eerlijke en duurzame kleding is een complexe aangelegenheid. Het gaat niet alleen om het kennen van de juiste merken en winkels – de bedrijven die matchen met je principes, wat al ingewikkeld genoeg kan zijn – maar ook om de zaken als nodig hebben, genoeg hebben, tevreden zijn en benutten wat je hebt. Omdat ook ik, zelfs nu ik mijn koopdriften enigszins beteugeld heb, nog altijd beïnvloed wordt door reclame, enorm hippe mensen op social media en de consumptiemaatschappij in het algemeen, heb ik een lijst opgesteld van vragen die ik mezelf stel voor ik tot een aankoop overga.

Nee, ik ben niet van mijn geloof gevallen: deze kimono kocht ik tweedehands bij de Kleretoko en bleek nog ongedragen te zijn.

Vastgelegd
Deze lijst verwoordt allerlei zaken waar ik al langere tijd mee bezig ben. Alleen was dit tot nu toe een wat onbewuster proces – hoewel het natuurlijk juist wél over bewuster kopen gaat. Door het opstellen van deze lijst hoop ik me te blijven realiseren dat kopen niet iets vrijblijvends is. Hoe je het ook wendt of keert: iets aanschaffen heeft invloed op tal van zaken en ik vind het belangrijk dat ik daarin bewuste afwegingen maak.

Er zit niet per se een rangorde in de vragen, al zullen jullie inmiddels wel weten dat ik niets meer koop wat niet fair of tweedehands is (dingen die ik echt nog niet kan vinden, zoals lingerie, uitgezonderd). Niet elke vraag weegt even zwaar, waarschijnlijk zou ik dan nooit meer iets (kunnen) kopen en dat is ook weer niet te bedoeling. Ook per moment kan een afweging anders uitpakken. Maar het geeft me veel rust en vertrouwen dat ik op deze lijst kan terugvallen, mijn persoonlijke koopdraaiboek.

  1. Waarom wil ik dit hebben?
    Is het een bevlieging, tijdelijke hebberigheid, oprechte ‘verliefdheid’ op een kledingstuk? Komt het door het gevoel dat iets nieuws me kan geven, wil ik het omdat het nu zo voordelig is of heb ik het simpelweg nodig?
  2. Waar en door wie is het gemaakt en onder welke omstandigheden?
    Dit is nog de makkelijkste vraag, omdat ik alleen wil kopen bij merken die het beste voorhebben met wie de kleding maakt en daar ook transparant over zijn. Het vereist soms wat uitzoekwerk, maar dat heb ik er graag voor over. Levert bovendien weer blogmateriaal op.
  3. Hoe komt het kledingstuk bij mij terecht?
    Een shirtje dat in een aparte doos vanuit Spanje wordt verzonden, een massazending uit China, het heeft allemaal z’n impact. Net als het verpakkingsmateriaal en de wijze van transport. En wat doe ik als een stuk niet blijkt te passen?
  4. Van welk materiaal is het gemaakt?
    Dit hangt nauw samen met duurzaamheid, iets waar ik meer en meer mee bezig ben. Elke nieuwe aankoop heeft een flinke impact op het milieu. Bovendien ben ik verwend geraakt nu ik het gevoel van boterzachte, natuurlijke stoffen ken.
  5. Kan ik het ook tweedehands kopen?
    De impact van tweedehands kleding is altijd kleiner, omdat er geen nieuwe grondstoffen voor worden aangeboord. Is er een alternatief en draag ik dat dan met evenveel plezier?
  6. Staat het me geweldig? Nee, mega-uber-hoera-hoera-nooit-meer-uit-ik-lijk-wel-een-supermodel-geweldig?
    Klinkt voor de hand liggend, maar hoe vaak hebben we niets iets gekocht zonder deze vraag in alle eerlijkheid met ‘ja’ te hebben beantwoord? In de fair fashion wereld is de keus bovendien wat beperkter, dus het is soms verleidelijk om te met minder dan perfect genoegen te nemen. En dat wil ik niet.
  7. Hoe lang ga ik er blij mee zijn?
    Soms moeilijk te voorspellen, maar een belangrijke vraag om twijfelgevallen uit te sluiten van aankoop. Hangt nauw samen met het vorige punt natuurlijk. Iets wat nu al niet perfect is, wordt dat in de toekomst ook niet, heus.
  8. Hoe vaak ga ik het dragen?
    Niet alleen hoe láng ik iets bezit heeft invloed op de duurzaamheid, maar ook hoe vaak ik het uit de kast trek. Een gelegenheidsjurk kan ik misschien beter lenen of huren. De 30 Wear Rule waar ik al eerder over schreef kan hierbij ook houvast geven, al leg ik mijn lat inmiddels liever hoger dan dertig keer dragen.
  9. Waarmee kan ik het combineren?
    Hoe mooi een stuk ook is, ik wil voorkomen dat ik er een halve  garderobe naast moet kopen om het fatsoenlijk aan te kunnen trekken. Alvast combinaties maken helpt om te voorkomen dat een stuk toch in de kast belandt.
  10. Wat gebeurt ermee als ik dit kledingstuk niet meer wil?
    Moeilijk om te zeggen natuurlijk, maar deze vraag helpt me vooral om te trendgevoelige of kwalitatief slechte items te weerstaan. Daar zit over een poosje namelijk niemand meer op te wachten. Terwijl een mooi, tijdloos stuk nog een mooi tweede leven tegemoet kan gaan, mocht ik het onverhoopt toch ooit zat raken of niet meer passen.

Voor iedereen kan deze lijst anders zijn, omdat je andere dingen belangrijk vindt. Misschien zie je wel iets in mijn vragen, overlappen ze met degene die jij je bewust of onbewust stelt. Of heb je heel andere of extra ideeën. Het lijkt me leuk om te horen of jij hier ook mee bezig bent en ik krijg graag nieuwe inspiratie. Mijn lijst is niet in steen gebeiteld, hij kan uitbreiden, specifieker worden. De fair fashion wereld staat gelukkig niet stil en wie weet komt er een dag dat ik een aantal van deze vragen helemaal niet meer hoef te stellen. Dat zou prachtig zijn.